Nesimi -İsteme ( Gazel düz yazısıyla)

Nesimi Azerbaycan dilinde şiirin ilk güzel örneklerini veren, düşüncelerini yüksek edebi bir dille ifade etmeyi başaran güçlü bir sanatkar olmuştur. Onun ana dilinden başka Arapça ve Farsça yazmış olduğu divanlar da vardır.

Şairin gerçek adı Ali’dir. 1369 yılında Azerbaycan’ın Şamahı şehrinde doğmuştur. Babası Seyid Muhammed çağının tanınmış adamlarından olmuştur. Seyid Ali (Nesimi) ilk eğitimini Şamahı’da almış, daha sonra özellikle felsefe ve dini cereyanları öğrenmeye heves göstermiştir. Nizami, Hakani, Mehseti, Feleki, Zülfikar Şirvani, Arif Erdebilli, Mahmut Şebusteri ve Marağalı Evheddin’in eserleri ile terbiyelenmiş aynı zamanda Orta Doğu’nun Celaleddin Rumi, Rudeki, Sadi, Attar gibi görkemli şairlerinin eserlerini derinden öğrenmiş, idrak ederek kendi de küçük yaşlarından itibaren şiir yazmaya başlamıştır.

Nesimi'nin Bir tane gazelini kendimce düz Üzerinde yazıya çevirmeye çalıştım. düz yazi Üzerinde yazıya çevirmek demek; mısraları Bir anlam Bütünlüğü İçerisinde şiirdeki mısraları düz Üzerinde (kurallı) cümle Haline getirmektir.

İsteme 

Sən sana gər yar isən var, ey könül, yar istəmə! (Sen bana eğer yar isen, var, ey gönül, yar isteme)
Yarü dildar ol sana, sən yarü dildar istəmə! (Gönül hakimi yardır o sana, başka gönül hakimi , Yar isteme)

Bivəfadar çün bu aləm, kimdən istərsən vəfa?(Vefasızdır çünkü alem kimden istersin vefa )
Bivəfa aləmdə sən yari-vəfadar istəmə! (Vefasız dünyada sen vefalı yar isteme)

Gül bulunmaz bu dikənli dünyanın bağında çün,(Gül, bulunmaz bu dikenli alemin bağında )
Əbsəm ol, bihudə gülsüz yerdə gülzar istəmə! (Sus, beyhude gülsüz yerde gül bahçesi isteme)

Mə'rifətdir xalis altun, sikkəsi fəzlü hünər, (Marifettir halis altın, sikkesi fazıl beyin, )
Altunu tanı, zəğəldən ari dinar istəmə! (Altını dahi dağıtır, saf dinar isteme. )

Şərbəti ağuludur fanı cahanın, sən anın ( Fani dünyanın şerbeti zehirlidir,)
Şərbətindən nüşdaru umma, zinhar, istəmə! (Sen onun şerbetinden melhem umma, aman, isteme!)


Həqqə münkirdir fəqih, inanma ol şeytana kim, (Hakk'a münkirdir fakih, o şeytana inanma, )
Yoxdur ol cinxilqətin zatında iqrar, istəmə! (Yoktur, o cin halkının sahibinden ikrar isteme.)

Ari göftar, ey könül, gerçəklərin nitqidürür, (Ey gönül, arı, saf söz, gerçeklerin nutkundadır)
Hər diliəgridə yoxdur ari göftar, istəmə! (Her dili eğride yoktur, arı, saf söz isteme)

Dünyanın sevgisi ağır yük imiş, məndən eşit,(Dünyanın sevgisi ağır yük imiş, benden işit, )
Nəfsini yük etmə ana, ey səbükbar, istəmə! (Nefsine yük etme onu ey yükü hafif olan kişi, isteme)

Bir əmin məhrəm bulunmaz, ey Nəsimi, çün bu gün,(Madem ki bu gün bir emin dost, mahrem bulunmaz ey Nesimî)
Xəlqə faş etmə bu rəmzi, kəşfi-əsrar istəmə! (Halka aşikâr etme bu sırrını, esrarın keşfini isteme)